علائم بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هستهدار
مهمترین علامت بیماری زخم و تولید صمغ روی شاخه، تنه و گاه میوههای آلوده است. در اصطلاح محلی دامغانی به آن آلنگو میگویند.
نواحی آلوده کمی فرو رفته و تیره تر از بخشهای سالم هستند. شانکرها (زخم ها) بیشتر در پاییز و زمستان ایجاد شده و در اوایل بهار کاملاً مشهودند. تولید صمغ در اطراف نواحی آلوده بعد از خواب زمستانی شروع میشود. در بهار هنگام باز شدن جوانههای درخت صمغ از بافتهای اطراف شانکر ترشح شده و به سمت پایین روی پوست شاخههای درخت جاری میشود. شانکرهایی که صمغ از آن ها تشکیل نمیشود نرم، فرو رفته و مرطوب تر بوده و ممکن است بوی ترشی هم بدهند. اگر شانکر اطراف شاخه جانبی یا تنه را بگیرد، برگهای قسمتی از شاخه که بالای محل شانکر قرار دارند به سمت بالا جمع شده و سپس میریزند. شاخههای آلوده برگهایشان ریخته، کم رنگ یا زرد شده و درمدت چند هفته خشک میشوند. در صورت برداشتن پوست محل شانکر، رگههای قهوهای در بافت زیر پوست شانکر که نشانه پیشروی باکتری است دیده میشود.
آلودگی و ظهور علائم بیماری گیاهی شانکر باکتریایی روی جوانههای درختان گیلاس و زردآلو شدید است. ابتدا فلس جوانههای آلوده و سپس تمام قسمتهای جوانه ها قهوهای و خشک شده و سطح آنها از صمغ پوشیده می شود. آلودگی و انهدام جوانهها در مرحله گلدهی درخت کاملاً محسوس است، به گونهای که گلهای درختان بیمار در مقایسه با گل های درختان سالم بسیار کمتر است. در شرایط مناسب گلهای درخت به شدت آلوده می شوند. گلهای آلوده، حالت آبدار پیدا کرده، رنگشان قهوهای، پژمرده و خشک شده و روی شاخهها آویزان باقی میمانند.
آلودگی در برگها از طریق روزنهها رخ میدهد. باکتری پس از ورود به برگ بین سلولها مستقر شده و باعث مرگ سلولها و ایجاد لکه روی برگ می شود. لکه ها روی برگ و میوه به رنگ قهوه ای تا بنفش هستند. لکه ها به مرور خشکیده، حالت چوب پنبه ای پیدا کرده و ممکن است حالت غربالی نیز پیدا کنند. روی میوه لکهها قهوهای شده و صمغ روشنی از آنها خارج میشود.
جوانههای خفته اغلب خشک میشوند ولی برخی از جوانههای مورد تهاجم که در بهار بطور طبیعی باز شدهاند در اوایل بهار از بین میروند. برگ های بدست آمده از چنین جوانههایی پژمرده و میوه آنها خشک میشود. شکوفهها نیز از بین رفته و در شرایط جوی مساعد شاخه نیز به سرعت میمیرد.
پیدایش آلودگی روی جوانه ها، گل ها و برگ های جوان با سرمازدگی تسهیل می شود. آلودگی گل ها معمولاً از راه منافذ طبیعی یا زخم های حاصل از حشرات و… روی میدهد. در شرایطی که هوا بسیار مرطوب باشد باکتری می تواند به سرعت در قسمت های مختلف گل نفوذ کرده، به شاخه ها و جوانه های میوه دهنده رسیده و باعث ایجاد شانکر گردد.
برگ ها هنگامیکه بسیار جوان بوده و هوا مرطوب و سرد و بارندگی با باد شدید توام باشد آلوده می شوند.
در شرایط مرطوب باکتری های داخل گیاهان بیمار به صورت لعاب مانند به خارج تراوش کرده و با حشرات، زنبور عسل یا قطرات باران پخش می شوند.
راه های پیشگیری و کنترل بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار:
- حتی الامکان هرس درختان و قطع شاخه های خشکیده بعد از دوره یخبندان انجام شود.
- در صورت قطور بودن محل هرس، برای جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا، محل هرس با بردوفیکس رقیق نشده رنگ شود.
سم پاشیهای چهارگانه دورهای با بردوفیکس به شرح زیر:
یکی از محصولات پسته یار بردوفیکس است که حفاظتی تماسی است که برای پیشگیری و درمان انواع بیماریهای درختان میوۀ دانه دار،هسته دار،نیمه گرمسیری خزان دار،خشکباری، همیشه سبز، دانه ریز، سبزی، صیفی، زینتی وغیرمثمرتوصیه می شود.
- سم پاشی با بردوفیکس ١۰ در هزار پس از ریزش ٧۰ درصد برگ ها در پاییز
- سم پاشی با بردوفیکس ١۰ در هزار قبل از تورم جوانه ها
- سم پاشی با بردوفیکس ۵ در هزار بعد از ریزش گلبرگ ها
- سم پاشی با بردوفیکس ۵ در هزار بعد از تشکیل میوه
پیشنهاد میکنیم از انواع سموم وارداتی در محصولات دیدن کنید.
درصورت وجود آلودگی اقدامات زیرعلاوه بر محلول پاشی های دوره ای ضروری است:
تکرارسم پاشیها بعد از تشکیل میوه، در سه نوبت به فواصل ١۵ روزه
تراشیدن دقیق شانکرهای موجود روی شاخه ها و تنه های درختان آلوده و پانسمان بافت سالم گیاه با بردوفیکس رقیق نشده.
هرس شاخه های آلوده، ١۰ تا ١۵ سانتی متر پایین تر از بافت آلوده و سوزاندن آنها و در صورت قطور بودن محل هرس ضدعفونی آن با بردوفیکس رقیق نشده.
(با نگاهی به سایت باغبان تاک)